Monitory LCD
Od kilkudziesięciu lat monitor jest istotną częścią każdego komputera. Jak było przed 50-cioma laty, tak jest i dziś. Jednakże w przeciągu tych lat wiele się zmieniło. Przede wszystkim z monochromatycznej części, jakiej niegdyś ukazywały monitory, a właściwie wyświetlacze treści prostych maszyn, po takie “cuda techniki” jakimi przed wieloma laty były systemy Commodore i Amiga. Oczywiście systemów tych było znacznie więcej, ale to nie miejsce i czas by wspominać stare architektury maszyn, które tak jak dzisiejsze jednostki - komputery stacjonarne, All-In-One (AIO), laptopy, netbooki, nooteboki, ultrabooki - potrzebowały i potrzebują wyświetlacza LCD w formie wbudowanego ekranu lub zewnętrznego urządzenia zwanego monitorem.
Monitor, jako istotna i niezbędna część komputera
Nie ulega więc wątpliwości, że monitor jest istotna, wręcz niezbędną częścią każdego zestawu komputerowego - oczywiście mowa tu o komputerach klasy PC. Inwestycja w naszpikowany różnego rodzaju funkcjami i dodatkami monitor, pozwoli zobaczyć efekt pracy wszystkich współgrających ze sobą podzespołów komputera stacjonarnego.
Być może spędziłeś dni, tygodnie, a nawet miesiące nad wyborem odpowiedniego procesora, albo najlepszej w swoim przedziale wydajnościowym lub cenowym karty graficznej, zdolnej do wyświetlania niesamowitych efektów podczas grania w gry komputerowe w możliwie jak najwyższej rozdzielczości. Jeżeli jednak wykorzystałeś cały swój budżet, a nawet przekroczyłeś go na wspomniane wcześniej podzespoły (a nie zapominajmy, że komputer to nie tylko procesor i karta graficzna), to nie zostawiłeś żadnych pieniędzy na monitor, który jest przecież niezbędny do wyświetlania obrazów i treści. W ten sposób, będziesz zmuszony kupić wyświetlacz, który nie wykorzysta w żaden sposób twojego komputera. Nie docenisz się intensywności kolorów, nasycenia barw, ostrości obrazu i wszystkich tych pikseli, które komputer renderuje z niesamowitą prędkością.
Wniosek jest jeden, ale za to niezwykle istotny. Zanim zaczniesz zastanawiać się nad zakupem odpowiedniej płyty głównej, dysku twardego, pamięci RAM, procesora i przede wszystkim karty graficznej, nakreśl w swym budżecie cenę jaką powinieneś wydać na naprawdę dobrej jakości monitor, którzy w pełni wykorzysta wspomniane wcześniej komponenty. To jeden z najważniejszych elementów nad jakimi powinieneś głęboko zastanowić się w czasie składania własnego sprzętu do pracy, rodzinnej rozrywki, wykonywania pasji/hobby, a przede wszystkim grania w gry wideo.
Na przykładzie gracza powinieneś upewnić się, że wyświetlacz monitora - jego możliwości, funkcje i użyte technologie - będzie nadążać za tym, co w czasie grania będzie renderować samodzielnie składany lub kupiony w sklepie komputer. A ponieważ dzisiejsze gry są dużo bardziej realistyczne i widowiskowe, niż jeszcze kilka lat temu, to odpowiedniej klasy monitor pozwoli zobaczyć ci intensywną pracę karty graficzne, pokazując efekty, których dotąd mogłeś nie widzieć. Na własne oczy przekonasz się o tym, czy kupiona przez ciebie karta graficzna była warta swojej ceny, a ostry jak brzytwa obraz nie pozwoli ani na sekundę zmrużyć ci oczu. A jeżeli w przyszłości nie chcesz martwić się o martwe piksele, już dziś zainwestuj w porządny, w dobrej jakości i znanej marki monitor. Pomożemy ci dokonać właściwego wyboru.
Rozdzielczość monitora
W dzisiejszych czasach niezwykle ważna jest informacja jaką rozdzielczość obsługuje monitor. Tak jak w przypadku telewizorów, gdzie rozdzielczość ma znaczenie, tak w przypadku monitorów jest to niezwykle ważny element, który często jako pierwszy i jednocześnie ostatni, jest brany pod uwagę podczas zakupu. Pamiętajmy, że im więcej cali ma ekran monitora, tym większą powinien on obsługiwać rozdzielczość. I znowu zachodzi tu ta sama analogia co w przypadku telewizorów. Ponieważ im większa rozdzielczość ekranu, tym mniej widoczne stają się piksele dla naszych oczu. Z założenia chodzi więc o prostą analogię, a mianowicie by obraz był ostry jak brzytwa - widoczny każdy szczegół, jak choćby zarost czy zmarszczki u aktora.
Kontynuując, prawdopodobnie znasz już takie terminy jak SD, HD, Full HD, 4K, a nawet 8K. Widnieją one na pudełkach monitorów, telewizorów, na półkach sklepowych czy sklepach internetowych przy danym modelu urządzenia. O ile termin “SD” nie jest w ogóle promowany przez żadnego z producentów urządzeń, sklepów tradycyjnych lub internetowych, a nawet nie znajdziemy go na aukcjach internetowych, tak w przypadku pozostałych, wspomnianych wcześniej czterech terminów jest zupełnie inaczej. Co właściwie one oznaczają? Jak można się domyślić, HD odnosi się po prostu do „High Definition”, co jest prostym sposobem na określenie wysokiej jakości obrazu wideo. Jeśli zobaczysz termin „Full HD” na obudowie monitora, to tylko skrót oznaczający jego rozdzielczość, czyli 1920x1080 pikseli, zwaną także 1080p.
Terminologia, czyli coraz bardziej zagmatwane nazewnictwo
Powodem, dla którego dany model monitora został określony jako „Full HD”, jest to, że istnieją również telewizory i monitory o rozdzielczości 720p (to także wysoka rozdzielczość, ale nie tak wysoka jak 1080p), czyli wyświetlające 1280x720 pikseli. Obecnie rozdzielczość 1080p jest uważana za aktualny standard dla monitorów, dlatego wszyscy popularni producenci, w tym Dell, Acer, Samsung, LG, BenQ i Viewsonic, skupiają się na produkcji ekranów zaczynając od tej właśnie rozdzielczości. Takie nazwy jak SD (480p) lub HD (720p) należą już właściwie do przeszłości - zwłaszcza SD. Niedługo ten sam los podzielą inne terminy, a w ich miejsce zaczną pojawiać się nowe, liczby z literą “K” na końcu.
Najbardziej wzięte i pożądane przez klientów modele to te, które obsługują rozdzielczość 4K. Zarówno producenci filmowi, twórcy gier, jak i producenci kart graficznych koncentrują się na tworzeniu i uruchamianiu swoich produktów (filmów i gier) w rozdzielczości 4K, która jest dwukrotnie większa niż rozdzielczość 1080p - w pionie i poziomie.
Przypisywany produktom termin 4K UHD oznacza tyle, że obsługiwana przez nie rozdzielczość to 3840x2160 pikseli. Musiał pojawić się nowy termin definiujący skalę rozdzielczości, ponieważ 4K jest o wiele wyraźniejszy i bardziej żywy niż 1080p. Wiele osób uznaje to za swoisty hiperrealizm ze względu na liczbę pikseli umieszczonych w obszarze wyświetlania. Aby ułatwić różnicę pomiędzy tymi dwoma typami rozdzielczości, 1080p jest często określane jako rozdzielczość 2k.
Częstotliwość odświeżania
Teraz wyobraź sobie, że im więcej pikseli wyświetla monitor, tym lepiej jest by miał wyższą częstotliwość odświeżania, szczególnie w przypadku gier wideo - właściwie każdej interaktywnej rozrywki. W przypadku graczy jest niemal standardem, by monitor był w stanie odświeżać na poziomie 120 Hz. W przypadku bardziej wymagających graczy stosuje się wyższe częstotliwości odświeżania, sięgające nawet 144 Hz. Większość znanych marek na rynku posiada już takie modele monitorów w swojej ofercie sprzedaży. Co właściwie oznacza wyższa częstotliwość odświeżania ekranu monitora?
Cóż, zależy kogo o to spytamy, do kogo ta oferta jest skierowana lub jaka jest grupa docelowa dla tego typu rozwiązań. Normalny użytkownik komputera nie zauważy różnicy pomiędzy wspomnianymi wcześniej częstotliwościami odświeżania - np. pracownik biurowy, użytkownik "niedzielny", a więc taki, który przegląda internet, słucha muzyki i korzysta z komputera w sposób "normalny". Inaczej jestem przypadku graczy - im szybciej monitor odświeża ekran, tym "płynniejsze" będą doznania czy wrażenie wizualne. Ma to sens w przypadku gier typu League of Legends, ponieważ częstotliwość odświeżania odzwierciedla krótki czas odpowiedzi, czyli określa jak szybko monitor może wysyłać i odbierać nowe informacje. Zapewnia to płynne wizualne przejścia, ale kiedy jednak nie nadąża, pojawiać się mogą smugi, stare piksele nie są wystarczająco szybko zamieniane na nowe, co tworzy tzw. efekt ducha. Jest to niezwykle ważne, by tzw. efekt ducha nie wystąpił. Ważne z punktu widzenia profesjonalnych graczy - często uczestniczących w turniejach gier, gdzie każda milisekunda ma ogromne znaczenie.
Należy uważać na monitory sprzedawane w Chinach, na takich serwisach jak Aliexpress, ponieważ sprzedawcy często zdają sobie sprawę z tego, że jest to atrakcyjna funkcja monitora, ale mimo iż zapewniają, że sprzedawane przez nich modele posiadają wysokie odświeżanie, to często jest to zwyczajne kłamstwo. Doskonale wiemy, że zarówno cena, jak i wychwalane funkcje wydają się być bardzo atrakcyjne z punktu widzenia klienta, jednak większość zapewnianych przez sprzedawcę funkcji albo nie działa, albo ich nie ma, a jeżeli już wszystko jest jak być powinno, to monitor ulega szybkiemu uszkodzeniu - np. kiepskiej jakości matryce nie ukazują dobrego nasycenia barw czy odzwierciedlenia kolorów, a podczas pierwszego uruchomienia mają problem z martwymi pikselami.
Monitory LCD - LCD, LED oraz technologia IPS
Jeśli chodzi o specyfikacje wewnętrzne, czas reakcji i częstotliwość odświeżania są to główne czynniki, które przyczyniają się do płynnego, wciągającego odczucia wizualnego. Pamiętaj, że fizyczny typ panelu monitora również może mieć na to wpływ.
Po pierwsze, kwestia wyświetlacza monitora: LCD lub LED. Główna różnica polega na materiale używanym do oświetlania ciekłych kryształów na wyświetlaczu. W LCD są to lampy fluorescencyjne z zimną katodą (CCFL), a w diodach LED to małe emitujące światło i niskoenergetyczne diody. Jest to preferowany typ w większości monitorów, ponieważ zużywa mniej energii i wytwarza mniej ostre światło, dzięki czemu ciemniejsze kolory są bardziej żywe. Monitory LED są zwykle cieńsze i bardziej energooszczędne, ale ulepszenia typów paneli sprawiły, że wyświetlacze LCD są bardziej konkurencyjne.
Nowsze monitory LCD zostały ulepszone dzięki wdrożeniu technologii IPS (przełączanie w płaszczyźnie). Dla niektórych jest to kwestia preferencji, ale siłą technologii IPS jest dokładne odzwierciedlenie kolorów. Jest to niezwykle ważny element dla grafików, którzy zajmują się profesjonalną edycją zdjęć ub projektowaniem grafiki. Wybór zależy jednak bardziej od preferencji niż czegokolwiek innego. Na przykład Dell i Samsung są dobrze znane z używania technologii IPS w swoich monitorach. Spora część ich klientów to zwykli użytkownicy, ale najbardziej wyrafinowane modele upodobali sobie profesjonalni graficy czy gracze wideo.
Zakrzywiony ekran
Dla niektórych użytkowników ważna jest nie tylko specyfikacja monitora. Posiadanie monitora, który jest szybki, intuicyjny, a także estetyczny i nowoczesny - np. prezentuje się niezwykle dobrze na biurku - jest istotną częścią konstrukcji komputera. W dzisiejszych czasach komputer ma być nie tylko mocny i szybki, ale także i elegancki, a nowocześnie wyglądający monitor ma wypełnić obraz starej blaszanej skrzynki, schowanej tuż pod biurkiem.
Dzięki monitorowi 34-calowemu i zakrzywionemu panelowi IPS, wyposażonemu w technologię Gsync firmy Nvidia, która dopasowuje liczbę klatek na sekundę w grach do natywnej częstotliwości odświeżania monitora, aby zapobiec rozdzieraniu ekranu, można uzyskać nie tylko wspaniale wyglądający kawałek plastiku/metalu z potężną elektronika w środku, ale także niesamowite wrażenia płynące z gier. To opcja dla tych, którzy chcą skosztować stylu, nie bacząc na cenę.
Dotykowy ekran
Ponieważ nawigacja dotykowa staje się bardziej znormalizowana i dostępna dzięki smartfonom, tabletom i innym urządzeniom dotykowym, warto rozważyć zakup monitora, który oferuje taką funkcję. Obsługa wielu programów graficznych z odpowiednim "długopisem", jest znacznie łatwiejsza. Być może nie zastąpi to solidnych tabletów graficznych, ale do mniej profesjonalnych zastosowań, jak malowanie i rysowanie obrazów, może przysłużyć się do rozwinięcia wcześniej nieznanych talentów plastycznych dziecka. Pomyśl o tym!
Poza tym, nawigacja w systemie operacyjnym Windows 10 staje się na tyle prosta i intuicyjna, że przechodząc w tryb dotykowy, już nie będziesz chciał powrócić do sterowania myszką, a jeżeli już to tylko w wyjątkowych sytuacjach. Na koniec warto wspomnieć, że każdy liczący się na rynku producent oferuje pojemnościowy monitor z ekranem dotykowym, który jest również wyposażony w panel IPS. Prawdziwa gratka dla małych grafików!
Akcesoria
Kiedy już podejmiesz decyzję o zakupie danego modelu monitora, nie zapomnij o dostępnych akcesoriach. Wiele firm - np. Ergotron, Rosewill i SIIG - oferuje różnorodne stacjonarne i obrotowe mocowania monitora, zarówno do ściany, jak i do biurka. Wkrótce będziesz mieć własne osobiste centrum dowodzenia, którego nigdy nie będziesz chciał opuścić. Jesteś na to gotowy?
