Komputery
W dzisiejszych czasach nie sposób wyobrazić sobie życia bez komputera. Za jego pomocą pracujemy, bawimy i uczymy się. Chociaż termin komputer może odnosić się do praktycznie każdego urządzenia z mikroprocesorem, większość ludzi myśli o komputerze jako o urządzeniu, które stoi gdzieś na biurku w wielkiej obudowie z monitorem i elementom peryferyjnym, jak klawiatura i myszka. Dzięki klawiaturze i myszce, użytkownik może wchodzić w interakcję z komputerem, a właściwie z tym co dzieje się na ekranie, i uzyskać w ten sposób odpowiednie wyniki. Sprzęt i oprogramowanie komputerów w ciągu ostatnich kilku dekad ewoluowały w błyskawicznym tempie - nieporęczne maszyny zagracające biurka z wczesnych lat 80 w niczym nie przypominają dzisiejszych tabletów z ekranem dotykowym.
W porównaniu z komputerami z końca XX wieku, współczesne komputery są znacznie bardziej ze sobą połączone, a wszystko dzięki nieustannie rozprzestrzeniającym się różnym technologiom sieciowych, jak i samego internetu. Można by powiedzieć, że samo to “połączenie” zmieniło to jak postrzegamy dziś komputery. Jednak trzeba przyznać uczciwie, że dawno minęły już czasy modemów typu dial-up, piszczących systemów opartych na tekście. Dzisiejsze komputery używają kart Wi-Fi i połączeń szerokopasmowych, aby dostać się do treści multimedialnych zawartych w internecie - od wiadomości transmitowanych na żywo, po filmy, gry wieloosobowe i znacznie, znacznie więcej. Istnieje wiele terminów opisujących różne typy komputerów. Większość z tych słów odnosi się do rozmiaru, oczekiwanego wykorzystania lub możliwości komputera. Zacznijmy od najbardziej oczywistego.
Komputery - komputer osobisty
Do połowy lat 80 konsumenci mieli tylko jeden wybór komputera - i był to format stacjonarny. Te wielkie blaszane pudła (zwane “blaszakami”) były wystarczająco duże, aby poczuć do nich lekką odrazę. Wyposażone w duże monitory CRT (kineskopowe), były dla wielu miejscem pracy, jednocześnie pozwalając na prostą i wciągającą rozrywkę. Oczekiwano, że w przypadku komputerów stacjonarnych, komputer jako jednostka zostanie ustawiony w stałej lokalizacji - a więc w żaden sposób nie miały to być urządzenia mobilne. Większość komputerów stacjonarnych oferuje więcej mocy, pamięci masowej i wszechstronności za mniejszą cenę niż ich przenośni bracia, co sprawiło, że stały się urządzeniami, po które często sięgano w latach 90, ponieważ ówczesne laptopy wciąż były zbyt drogie i mogli na nie pozwolić sobie jedynie prawdziwi biznesmeni.
W dzisiejszych czasach komputery stacjonarne są dużo, dużo tańsze niż w latach 90, a konkretną maszynę można już kupić za około 2 tysiące złotych. To dużo mniejsza kwota, niż tysiące dolarów, które trzeba było mieć na komputer w latach 80-tych. W rzeczywistości jeden z pierwszych biznesowych komputerów firmy Hewlett-Packard (model 300) kosztował 95 tysięcy dolarów w 1972 roku. W miarę jak smartfony i laptopy zaczęły dominować na świecie, a ich ceny były w zasięgu większości konsumentów, komputery stacjonarne wydawały się być czymś starym, przestarzały - przypięto im łatkę dinozaura. W 2017 roku światowa sprzedaż komputerów stacjonarnych spadła do poziomu poniżej 100 milionów egzemplarzy. Laptopy, w tym samym czasie, spadły do 161,6 miliona sprzedanych egzemplarzy na świecie. I choć komputer jest niezbędny w wielu czynnościach, to format ten powoli ustępuje miejsca produktom, które są równie mocne, ale mają jedną ogromną zaletę - są przenośne/mobilne. Warto jednak zauważyć, że zapaleni gracze w dalszym ciągu cenią i kupują komputery stacjonarne - jakby nie patrzeć, to najpotężniejsze dostępne jednostki na świecie.
Komputery - komputer przenośny (laptop)
Laptopy w wielu miejscach zastąpiły ciężkie i niezgrabne komputery stacjonarne. Często są wybierane jako preferowany komputer do pracy. Kiedyś, jeśli chciałeś korzystać z komputera, musiałeś używać komputera stacjonarnego. Inżynierowie po prostu nie mogli zminiaturyzować wyrafinowanych elementów komputera PC w przenośnym urządzeniu. Jednak w połowie lat 80, dzięki dużym producentom komputerów, udało się podjąć działania mające na celu spopularyzowanie laptopów. Laptopy to przenośne komputery, które integrują wszystkie elementy znane nam ze stacjonarnej maszyny - wyświetlacz, klawiaturę, myszkę lub trackball, procesor, pamięć, kartę graficzną i dźwiękową, dysk twardy, a w dodatku - zajmującą przynajmniej 30% przestrzeni wewnątrz obudowy laptop - baterię. Wszystko to “upięte” w nieco większym rozmiarze niż przeciętna książka w twardej oprawie.
Jednak pierwszy prawdziwie komercyjnym laptopem był daleki od dzisiejszych smukłych urządzeń, Osborne 1, wydany w 1981 roku, sprzedawany wówczas za około 1800 dolarów. Miał 64 kb pamięci i ważył około 10 kilogramów, a jego ekran miał zaledwie 5 cali (12 centymetrów) - dzisiejsze smartfony mają większy ekran. Na szczęście producenci szybko poprawili wygląd i działanie laptopów. Zaledwie dwa lata później został zaprezentowany TRS-80 Model 100 firmy Radio Shack - ważył dwa kilogramy mniej, ale brakowało mu mocy. Pod koniec dekady UltraLite firmy NEC pokonał wszelkie bariery, upychając sporą moc/wydajność obliczeniową komputera w pierwszym prawdziwym notebooku - ważył on zaledwie 2,2 kg. Wyścig do ultra przenośnych urządzeń właśnie się rozpoczął.
Komputery - notebook
Notebooki to ultraprzenośne komputery - są mniejsze niż tradycyjne laptopy. Są to komputery równie ultraprzenośne, co i tanie. Nie da się nie zauważyć, że notebooki są niezwykle tanie (około 800-1000 złotych). Oznacza to, że są tańsze niż prawie każdy nowy laptop, który można znaleźć w sklepach detalicznych. Jednak wewnętrzne komponenty notebooków są mniej wydajne niż te w zwykłych laptopach. Notebooki pojawiły się po raz pierwszy w 2007 roku, głównie jako środek dostępu do internetu i prostych aplikacji sieciowych - od poczty elektronicznej, przez strumieniowe przesyłanie muzyki i filmów, po surfowanie po sieci.
Są niewiarygodnie kompaktowe, co w rezultacie przyczynia się do tego, że są bardzo okrojone pod względem technicznym - ich specyfikacja często przypomina bardzo okrojony laptop. Mają małe wyświetlacze (tak małe jak 8,9 lub 10,9 cali), niewielką pojemność na dane (dyski o pojemności 128 lub 256 GB), a czasami są pozbawione portów na transfer danych, informacji lub grafiki (takich jak USB lub HDMI). Wiele notebooków jest produkowana przez małych producentów, ponieważ duże firmy nie chcą zbytnio angażować się w sprzedaż tych tanich komputerów ze względu na niską marżę zysku. Ponieważ mają stosunkowo wolne procesory i mało pamięci, notebooki nie są w stanie poradzić sobie z większymi aplikacjami lub grami wideo. Zamiast tego najlepiej nadają się do konsumowania treści i surfowania po internecie.
Komputery - stacja robocza
Inżynierowie i specjaliści często używają tzw. stacji roboczych. Stacja robocza to po prostu komputer stacjonarny, który ma mocniejszy procesor, dodatkową pamięć, wysokiej klasy kartę graficzną i rozszerzone możliwości wykonywania specjalnej grupy zadań, takich jak grafika 3D lub tworzenie gier. Stacje robocze, podobnie jak zwykłe komputery stacjonarne, są przeznaczone dla użytkowników indywidualnych. Ale różnią się od komputerów stacjonarnych tym, że są od nich dużo, dużo szybsze, mocniejsze i bardziej wydajnościowe. Zazwyczaj to firmy, takie jak firmy inżynieryjne lub firmy multimedialne, kupują stacje robocze dla swoich pracowników
Moc stacji roboczej nie jest tania. Podczas gdy małe firmy, do podjętych działań i pracy mogą kupić zwykłe komputery stacjonarne za kilka tysięcy złotych, stacje robocze mogą kosztować trzy razy więcej. Jednak podczas gdy tanie komputery stacjonarne są zbudowane z równie tanich (czyt. czasami zawodnych) komponentów, stacje robocze składają się z wysokiej jakości podzespołów, przeznaczonych do poważnych przedsięwzięć. Można je spokojnie zostawić na noc, np. w celu renderowania animacji. Dlatego komputery te są wyposażone w nadmiarowe dyski twarde (zapewniające bezpieczeństwo danych), a także szybsze procesory i dyski półprzewodnikowe (o dużej pojemności).
Komputery - serwer
Serwer to komputer zoptymalizowany pod kątem świadczenia usług innym komputerom w sieci. Serwery mają zwykle wydajniejsze procesory, więcej pamięci i dużo większe dyski twarde niż komputery stacjonarne. W przeciwieństwie do komputera stacjonarnego lub laptopa nie siadasz do serwera i nie piszesz. Zamiast tego serwer zapewnia zasilanie komputera - i to w dużych ilościach - za pośrednictwem sieci lokalnej (LAN) lub przez internet. Małe i duże firmy polegają na serwerach, aby dostarczać informacje, przetwarzać zamówienia, śledzić dane wysyłkowe, a nawet łamać obliczenia naukowe. Ale tak naprawdę potrafią o wiele, wiele więcej. Serwery są często przechowywane na stojakach w dedykowanej serwerowni, która w niektórych firmach może przypominać magazyn.
Podobnie jak zwykłe komputery PC, serwery mają typowe komponenty komputerowe. Mają płytę główną, pamięć RAM, karty graficzne, zasilacze i liczne połączenia sieciowe - na każdą potrzebę. Zazwyczaj są pozbawione dedykowanych wyświetlaczy. Zamiast tego, pracownicy IT, używają jednego monitora do konfigurowania i kontrolowania wielu serwerów, łącząc ich moc obliczeniową w celu uzyskania większej szybkości. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak usługa taka jak Google może przewidywać zapytania w wyszukiwarce w czasie rzeczywistym, a następnie w jednej chwili uzyskać odpowiedź na najtrudniejsze pytania? Ta cała magia powstaje dzięki serwerom. Jako ciekawostkę dodamy, że według niektórych szacunków, firma Google utrzymuje i obsługuje około 2,5 miliona serwerów w ogromnych centrach danych rozsianych po całej ziemi.
