Pamięci USB (Pendrive)
Zapewne każdy z was ma swój ulubiony sposób przechowywania danych, często wrażliwych i osobistych. Dla jednych będą to w dalszym ciągu dyskietki, płyty CD, DVD czy BD. Jednak metody przechowywania danych na tego rodzaju nośnikach jest już dość przestarzałe. Istnieją dużo lepsze metody przechowywania plików, zdjęć, filmów, kopii systemów czy innych rzeczy. Od jakiegoś czasu możemy zauważyć trend korzystania z tzw. “chmury”. W gruncie rzeczy chodzi o wygodę, prawda? Zresztą dostęp do danych z każdego miejsca na świecie, co więcej, z każdego możliwego urządzenia zdolnego to zrobić, jest bardzo, ale to bardzo pociągający. Ale czy w 100% bezpieczny? Z całą pewnością nie. Oczywiście, to wspaniałe narzędzie do przechowywania plików i korzystania ich w taki sposób jak tylko chcemy, mając jedynie dostęp do sieci. Niemniej jednak, ostatnie wycieki powinny nam dać do myślenia, że systemy te są podatne na różnego rodzaju ataki.
W przeciągu kilku lat, odkąd “chmura” istnieje, wypłynęło tysiące danych, często bardzo wrażliwych, jak osobiste zdjęcia lub dokumenty firmowe. Nie da się ukryć, że tego rodzaju wycieki są bardzo niebezpieczne zarówno dla osób prywatnych, gwiazd, jak i firm. Szkodzą zarówno prywatnie, jak i biznesowo. Ostatni wielki wyciek z wydawać by się mogło bezpiecznych serwerów “chmury” od Apple (iCloud), dał ludziom sporo do myślenia, a napewno gwiazdom, których prywatne e-maile, dokumenty, a przede wszystkim osobiste zdjęcia, wyrządziły wiele szkód. Jaką lekcję należy z tego wyciągnąć? No cóż, wydaje nam się, że nie ma co bronić się przed najnowszymi nowinkami technologicznymi, jednak przechowywanie w nich wrażliwych danych jest nieodpowiedzialne, zwłaszcza, że te systemy, chmury, czy jakkolwiek je nazwać, należą do firm prywatnych. To jest biznes. A my raczej nie chcemy być jego częścią, podatni na ataki, na których moglibyśmy wiele, ale to wiele stracić.
Dlatego też mimo wszystko lepiej jest korzystać z fizycznych nośników, by bezpiecznie przechowywać swoje dane. Jednym z narzędzi, które oferuje możliwość bezpiecznego kopiowania, przenoszenia lub przechowania danych jest pamięć USB - często nazywana też pendrivem. Dlaczego jest to dobry i bezpieczny sposób na przechowywanie danych? Przede wszystkim dlatego, że dzisiejsze pamięci USB posiadają ogromną ilość miejsca i są zdolne przechować naprawdę ogromną ilość informacji. Poza tym, nie są podatne na upadki, jakieś losowe wydarzenie, które spowodowałoby, że pendrive znalazłby się na ziemi - w przeciwieństwie do innych nośników, tj. dyski twarde HDD. Kolejną ich zaletą jest to, że są małe, niezwykle lekkie, a więc przenośne i całkowicie mobilne. Czego chcieć więcej? Bezpieczeństwa?
Otóż, pamięci USB zapewniają stosowne bezpieczeństwo. Oczywiście, zawsze istnieje możliwość utraty danych, wręcz samego urządzenia, poprzez kradzież, czy zwykłe niedbalstwo z naszej strony - taki mały przedmiot, można z oczywistych względów zgubić. Co wtedy? Jeżeli odpowiednio się zabezpieczymy, to nie musimy się martwić przynajmniej o to, że ktoś dostanie się do naszych danych. W jaki sposób można to zrobić? Po prostu włączyć szyfrowanie na pamięci USB. Każdorazowe włożenie pendrive do komputera będzie skutkować pytaniem o podanie hasła. Warto więc zrobić wszystko by było możliwie jak najbardziej skomplikowane. Wtedy mamy pewność, że nawet gdy zgubimy nośnik, nasze dane są bezpieczne, nie trafią do sieci lub nie zostaną wykorzystane przeciwko nam. Poświęcając kilka minut na dalsze czytanie tekstu dowiesz się więcej na temat pamięci USB, historii jej powstania, jak działa i czym kierować się podczas zakupu takiego urządzenia.
Pamięci USB - krótka historia, do której każdy roszczy sobie prawo
Technologia przechowywania w ten sposób danych przeszła długą drogę od czasu stworzenia pierwszego chipa Nand Flash. To niesamowite, ale jeszcze 20-25 lat temu używaliśmy zwykłych dyskietek mieszczących zaledwie kilobajty danych. Dyski flash z uniwersalną magistralą szeregową (USB) to wymienne urządzenia pamięci masowej, które zapewniają sporą pojemność, niezwykłą przenośność, ale i bezpieczeństwo danych (dzięki zabezpieczeniu pendrive hasłem dostępu), której starsze urządzenia pamięci masowej nie są w stanie dorównać. Pamięci USB pomagają użytkownikom komputerów na całym świecie, wszystkim tym, którzy wymagają stabilnych środków do szybkiego przechowywania i przesyłania danych. Historia dysku flash USB jest stosunkowo krótka, ale przyniosła wiele znaczących korzyści, odkąd pierwszy dysk flash USB pojawił się na rynku. Co ciekawe, historia pendrive'ów USB nie była pozbawiona kontrowersji.
USB przeszło długą i krętą drogę przez ostatnie 30 lat, z wieloma typami chipów flash dostępnych na rynku, nie jest powszechnie wiadomo, jak daleko zaszliśmy od czasu ich powstania i jaki wpływ każdy z tych chipów wywarł na powszechnie dostępną pamięć USB. Pierwszy dysk USB (pendrive) został wprowadzony na rynek w 2000 roku. Zgodnie z jego profilem w EE Times, Dov Moran z M-Systems po raz pierwszy opracował koncepcję pendrive'a w 1998 roku po tym, jak podczas prezentacji dla inwestorów miał problemy z komputerem. Pendrive łączył stabilność pamięci Flash z łącznością i szybkością oferowaną przez port USB. M-Systems wprowadził na rynek pierwszy dysk flash USB w 2000 roku. Mniej więcej w tym samym czasie Netac Technology i Trek Technology rozpoczęły również sprzedaż dysków flash USB.
Co ciekawe, mimo pojawienia się w sprzedaży pierwszego pendrive’a, to historia jego powstania - a dokładnie pamięci flash - nie jest do końca jasna. Toshiba prawdopodobnie jako pierwsza opracowała pamięć flash, a miało to miejsce w 1984 roku - pamięć została zaprojektowana przez Fujio Masoukę, który wówczas pracował dla firmy Toshiba. Stworzył on oryginalną pamięć EEPROM (elektronicznie kasowalna programowalna pamięć tylko do odczytu). Nazwę „flash” zasugerował Shoji Ariizumi, kolega Masouki, ponieważ proces wymazywania zawartości przypominał mu błysk aparatu. Masouka wprowadził do branży pamięć Flash w 1984 roku na międzynarodowym spotkaniu deweloperów elektroniki, na którym wzbudził duże zainteresowanie firmy Intel.
W 1987 roku Mousaka stworzył pamięć Nand Flash (na podstawie której działają dziś pamięci USB). Jedna pojawiło się pewne napięcie, które zaczęło być widoczne i zaczęło narastać między Mousaką i Toshibą, ponieważ firma wolała zainwestować swój czas, pieniądze i skupić się na dramie. Intel, który zdawał się mieć większą wiarę w nowo powstałą technologię, wkrótce potem objął “prowadzenie” w branży pamięci Nand Flash. Mówi się, że napędy i porty USB zostały wynalezione po to, aby wyeliminować liczbę kabli potrzebnych do podłączenia niektórych urządzeń. Poza tym, nie da się ukryć, że w tym wyścigu głównym wygranym był Dov Moran z M-Systems, który jak już wcześniej pisaliśmy, jako pierwszy upowszechnił technologię, wprowadzając pamięć USB.
Jak wspominaliśmy na początku, pamięć USB zapewnia elastyczność mocowania pętelki na klucze w celu zapewnienia jak największej mobilności. Pamięci USB łączyły w sobie wygodę łączności USB z bezpieczeństwem pamięci flash. Od czasu wynalezienia pendrive'a urządzenia te były wykorzystywane do osobistych kopii zapasowych, administrowania systemem, zwiększonej mobilności oprogramowania oraz do tworzenia bootowalnych pendrive'ów w celu szybkiego uruchomienia programów partycjonujący, diagnozujących dyski lub uruchomienia systemu operacyjnego na komputerze - najczęściej była to jakaś dystrybucja Linuxa, która dzięki możliwości “LiveCD”, mogła działać w całości na dysku USB i nie wymagała instalacji na tradycyjnym dysku znajdującym się w komputerze.
Pamięć, która zyskała popularność i uznanie na całym świecie
Dov Morana powiedział kiedyś, że w 2004 roku sprzedano aż 51 milionów pendrive'ów USB, co jasno wskazuje na szybkie rozpowszechnienie się i akceptację połączenia dwóch technologii. Ponieważ urządzenie korzysta z pamięci flash, nie wymaga zasilania do przechowywania danych. Umożliwia to przechowywanie i używanie dysków flash USB do przechowywania ważnych dokumentów i tworzenia kopii zapasowych. Dysk flash USB zachowuje swoją “pamięć” nawet po odłączeniu go z źródła zasilania, co było istotne, ponieważ pamięć ta miała dawać takie same, a nawet lepsze możliwości od popularnych wówczas płyt CD. W 2000 roku firma M-Systems oficjalnie weszła na rynek ze swoim produktem “DiskOnKey”, podczas gdy inne firmy nie pozostawały jej dłużne i mniej więcej w tym samym czasie weszły na rynek ze swoim produktem. Pierwsze dyski flash USB korzystające z portów USB 2.0 zostały wprowadzone kilka lat później.
Spór o patent
Chociaż Dov Moran jest powszechnie uznawany za wynalazcę pendrive'a USB, istnieją pewne kontrowersje wokół powstania tego urządzenia. Dlaczego? Ponieważ pendrive to połączenie znanych już światu starszych technologii (powstałych już w 1984 roku). Tak więc rozwój technologii, która umożliwiła powstanie pendriva, takiego jaki jest obecny dziś w sklepach, został rozłożony na kilka firm. Według strony internetowej Netac Technology, to ta firma wynalazła pierwszą pamięć USB w 1999 roku, jednak patent na ten nośnik uzyskała w Singapurze, i to dopiero w 2007 roku - patent dotyczący zarządzania danymi na dyskach flash USB. Trek Technology również posiadał patenty na urządzenie, ale według brytyjskiego Urzędu ds. Własności Intelektualnej, patenty Trek Technology zostały unieważnione w 2006 roku.
Pamięci USB - jak działa port USB?
Pisząc o pamięci USB, ciężko jest nie wspomnieć o porcie USB, dzięki któremu nośnik ten działa i ma rację bytu. Tak więc, uniwersalna magistrala szeregowa, lepiej znana jako USB, to metoda podłączania urządzeń peryferyjnych do komputera, bez konieczności używania niepotrzebnych kabli. Uważa się, że USB przewyższa starsze metody połączeń (np. port PS/2) i to pod wieloma względami, w tym z łatwością samego połączenia i szybkości, z jaką można przesyłać dane między urządzeniem peryferyjnym a komputerem. Użycie urządzeń USB i portów USB pozwala na łatwą komunikację i funkcjonalność typu „plug and play”, z systemem operacyjnym identyfikującym urządzenie zaraz po jego podłączeniu, zamiast konieczności podłączania urządzenia, gdy komputer jest wyłączony. Porty USB stały się jedną z najpopularniejszych metod podłączania urządzeń peryferyjnych do komputera, od klawiatur i myszy, po drukarki i kontrolery gier korzystające z portu USB.
Standard, który musiał się rozwijać - USB 1.0, 1.1, 2.0, 3.0 i 3.1
Port USB był tak ciekawym, prostym, a jednocześnie skutecznym rozwiązaniem, że musiał doczekać się rozwinięcia standardu, a z każdym jego rozwojem zwiększała się szybkość przesyłu i zapisu danych na pamięci USB, czy lepszą i szybszą komunikację pomiędzy urządzeniami, a komputerem. Pierwszy typ portu USB, znany jako USB 1.0, został wprowadzony w 1996 roku. Port ten był w stanie osiągnąć maksymalną prędkość transferu 12 megabajtów na sekundę i nie był dobrze odbierany przez ogół społeczeństwa. Dopiero dwa lata później, USB 1.1 zmienił sposób, w jaki komputery obsługiwały dane USB (choć nadal zachowywał tę samą prędkość transferu) i stał się pierwszym typem portu USB, który stał się popularny wśród producentów komputerów i ogółu społeczeństwa.
W 2000 roku pojawił się nowy typ/standard portu USB z numerkiem 2.0. Port ten w tym samym roku został wypuszczony na rynek, gdzie producenci sprzętu chętnie instalowali go we własnych konfiguracjach sprzętowych - komputerach czy laptopach. Co ciekawe standard 2.0 spotkał się z jeszcze większym poziomem akceptacji, przynajmniej częściowo ze względu na znacznie zwiększoną prędkość przesyłania danych, wynoszącą 480 megabajtów na sekundę. Kolejnym i naturalnym krokiem było wypuszczenie portu USB 3.0, a stało się to w 2008 roku (chociaż powszechne wydanie konsumenckie portu USB 3.0 pojawiło się w urządzeniach w drugiej połowie 2009 roku), zapewniając ogromny wzrost prędkości w porównaniu z USB 2.0. port USB 3.0 mógł przesyłać dane z prędkością do 4,8 gigabajtów na sekundę. Wszystkie urządzenia USB są wstecznie kompatybilne z dowolnym portem USB, chociaż każdy z nich ma ograniczenia dotyczące prędkości przesyłania danych.
Przesyłanie danych przez port USB
Włożenie urządzenia USB do portu USB powoduje, że system operacyjny komputera natychmiast wyszukuje profil urządzenia w dostępnych w zasobach sterownikach. Jeśli system z jakiś przyczyn nie może znaleźć odpowiedniego sterownika, będziesz musiał go zainstalować samodzielnie (chociaż pamiętaj, że jest to instalacja jednorazowa, ponieważ komputer będzie już mógł rozpoznać urządzenie przy następnym podłączeniu). Gdy komputer zidentyfikuje urządzenie i załaduje odpowiedni sterownik, dane są przesyłane pomiędzy komputerem a urządzeniem z maksymalną szybkością dozwoloną zarówno przez urządzenie, jak i przez port USB, do którego jest podłączone. Oprócz poleceń i naciśnięć klawiszy z kontrolerów, myszy i klawiatur, dane mogą być przesyłane do takich urządzeń jak drukarki przez kabel USB, a z kolei całe pliki mogą być przesyłane do i z dysków twardych, dysków flash USB (pamięci USB, pendrive) i innych urządzeń magazynujących z taką samą prędkością.
Pamięci USB - dzisiejsze pendrivy, ich użyteczność i funkcjonalność oraz personalizacja wyglądu
Firmy, które twierdzą, że jako pierwsze wynalazły pamięć USB (w formie pendrive), nie były w stanie chronić swojej własności intelektualnej, a wszelkie ich patenty były często odwoływane. W rezultacie istnieje wielu różnych producentów i projektantów dysków/pamięci USB na całym świecie. Warto jednak zauważyć, że dzisiejsze produkty są niezwykle trwałe, szybkie, a ponadto mogą przechowywać ogromne ilości danych - od 8 GB do 1 TB! Różnią się kształtem, rozmiarem, stylem i kolorem - od czerwonych butelek coca-coli, przez drewniane i skórzane powłoki, po metalowe roboty, zwierzęta i breloczki.
Pamięć USB można uznać jako ekonomiczne urządzenie magazynujące, ze względu na ciągły rozwój dzisiejszych pendrive'ów USB - dzisiejszy rynek jest wręcz przepełniony pamięcią USB, dlatego pendrive są sprzedawane po znacznie niższych cenach. Podczas gdy pierwsza pamięć USB kosztowała około 120 złotych (za 128 MB pamięci), teraz pamięć o rozmiarze 32 GB (USB 2.0) można już kupić nawet za niecałe 20 złotych. Dzięki nowoczesnej, wciąż rozwijającej się technice i rozwojowi komputerów, prawdopodobne jest to, że w nadchodzących latach pendrive będą jeszcze tańsze przy jednocześnie większej pojemności na dane, a także szybkości zapisu i odczytu danych.
Do czego można wykorzystać pamięć USB (pendrive)?
Nie da się ukryć, że pamięć USB wykorzystuje się przede wszystkim do przechowywania, transportu lub transferu danych. Najczęściej będziemy więc przechowywać na nim nasze dane, takie jak: zdjęcia, filmy, dokumenty, gry, programy i innego rodzaju pliki. Pamięć USB posłuży nam także do szybkiego transportu wspomnianych wyżej danych/plików, pomiędzy dwoma komputerami lub innymi urządzeniami (np. laptopami, smart TV, a nawet pomiędzy tabletami i smartfonami, przy dokupieniu odpowiedniego huba/przejściówki). Nie zapominajmy, że nasze dane na pendrive'ach są stosunkowo bezpieczne, o ile zastosujemy pewne zabezpieczenia w postaci szyfrowania danych lub hasła, które trzeba wprowadzić za każdym razem, kiedy będziemy chcieli wejść w zawartość pamięci USB.
Co ciekawe niektóre modele pamięci USB mogą posłużyć nam nie tylko do przechowywania danych, ale także do blokowania i odblokowywania komputera. Dobrym przykładem jest aplikacja o nazwie “Predator” (całkowicie bezpłatna), dzięki której możesz zmienić pendrive w swój osobisty “klucz” do komputera. Aby uruchomić komputer, wejść do systemu, będziesz musiał włożyć pamięć USB, która od tej chwili będzie zawierała w sobie zaszyfrowaną sekwencję “klucza”. W jakimś stopniu zabezpiecza to komputer przed niepowołanym i nieautoryzowanym wejściem w system. Do czego może jeszcze posłużyć pendrive? Może pozwolić ci szybko łączyć się z sieciami bezprzewodowymi, których dane będą zapisane na pamięci USB. Oznacza to, że nie będziesz musiał pamiętać haseł do sieci, w której już “byłeś”, a z jakiś względów reinstalujesz system itp. Windows posiada funkcję, która pozwala na zapisanie aktualnej nazwy sieci bezprzewodowej, hasła i informacji na pamięci typu pendrive. Więcej? Ok. Na pamięci USB można zainstalować oprogramowanie AVG CD, które umożliwi skanowanie dysku w poszukiwaniu wirusów i odzyskiwaniu plików z dysku USB.
Indywidualne produkty i personalizacja pamięci USB
Być może szukasz najmniejszej (rozmiarowo) pamięci flash USB z największą pojemnością (wyrażoną w GB)? A może szukasz produktu wielofunkcyjnego np. pamięci USB wbudowaną w długopis, a nawet szwajcarski scyzoryk?! A może jesteś zainteresowany zakupem jakiegoś innego nowatorskiego, żeby nie napisać zwariowanego produktu, takiego jak ludzik z klocków LEGO, logo firmy lub butelka od piwa. W dzisiejszych czasach pamięć może być dostosowana do własnych osobistych preferencji, dotyczących wyglądu czy funkcjonalności. Możesz kupić pamięć USB o prostym i typowym wyglądzie, bez wodotrysków, albo zakupić na pendrive odpowiedni futerał/obudowę, całkowicie zmieniają jego wygląd, czyniąc pamięć nieco bardziej indywidualną i osobistą - przynajmniej pod względem wyglądu.
Pamięci USB - na co zwracać uwagę przy zakupie pendriva?
Wybór pamięci USB, biorąc pod uwagę mnogość dzisiejszych produktów, może być przytłaczający, więc oto kilka rzeczy, na które warto zwrócić uwagę, przed złożeniem zamówienia.
Podstawowe użycie USB
Jak będziesz używać pendrive'ów USB? Czy myślisz o rozdaniu ich jako prezentu firmowego ? Może chcesz go użyć jako narzędzia marketingowego? A może próbujesz promować środowisko bez papieru w swojej firmie? Myślisz o tym, aby mieć je pod ręką jako prezent dla potencjalnych klientów? Ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób zamierzasz korzystać z pamięci USB, aby móc lepiej zdecydować, który pendrive spełni twoje oczekiwania zarówno pod względem możliwości i funkcjonalności, jak i wyglądu.
Szybkość transferu
Czy zależy ci na szybszym przesyle danych? Obecnie na rynku dostępne są dwa, najczęściej dostępne typy pendrive'ów. Jest to pamięć USB 2.0 i pamięć USB 3.0. Pamięć flash USB z numerkiem 2.0 przesyła 60 megabitów danych na sekundę, podczas gdy pamięć flash USB 3.0 ma szybkość przesyłania danych 640 megabitów na sekundę. Oznacza to, że USB 3.0 ma prędkość transferu dziesięciokrotnie większą niż USB 2.0. Który z tych dwóch typów byłby bardziej odpowiedni dla ciebie?
Zgodność sprzętu
Na jakim komputerze lub z jakimi komputerami pracujesz? Należy wziąć pod uwagę kompatybilność sprzętu. Chociaż większość dysków flash USB działa na różnych komputerach i laptopach, możesz narazić się na ryzyko niepełnego wykorzystania możliwości dysku flash, jeśli nie jest on zgodny z danym systemem operacyjnym, gdzie brakuje sterowników.
Jaki rodzaj pamięci USB jest lepiej kupić?
Większość portów USB komputera to USB 2.0 lub USB 3.0 . Jeśli komputer ma porty USB 2.0, oznacza to, że może przesyłać dane tylko z szybkością USB 2.0, nawet jeśli podłączony jest do niego pamięć USB 3.0. Oczywiście, nadal będziesz mógł korzystać z pamięci USB 3.0 w porcie USB 2.0, ale nie będziesz mógł skorzystać z pełnej prędkości jakie daje pamięć, a jedynie ograniczyć się do maksymalnej prędkości transferu jakie daje dany port.
Potrzeby w zakresie przechowywania
To niesamowite, ile można zmieścić na tak małej powierzchni, jaką oferuje pendrive! Nieco ponad dziesięć lat temu, aby móc przechowywać i przesyłać pliki, musiałbyś przejść przez żmudny proces wypalania płyt CD lub zakupu wielu dyskietek. Obecnie masz szeroki wybór opcji przechowywania. Większość dostępnych na rynku pendrive'ów można zakupić z pojemnością 16 GB, 32 GB, 64 GB, 128 GB, 256 GB, a nawet 512 GB. Co ciekawe, pojemność 2 GB pozwala pomieścić około 40 000 stron z dokumentu tekstowego, 1900 zdjęć w zwykłej rozdzielczości, 1000 minut muzyki MP3 lub film 3,5-godzinny.
Styl USB
Obecnie dyski flash USB są dostępne w różnych rozmiarach i stylach. Klasyczne USB mają zwykle mniej niż 5 cm długości, a także zdejmowaną nasadkę. Dostępne są drewniane USB, szklane, metalowe, plastikowe, a nawet kryształowe USB. Są też takie, które mają kształt różnych przedmiotów, na przykład USB w kształcie karty portfela lub klucza. Wielofunkcyjne pendrive'y również mogą się przydać, ponieważ można je łączyć z przedmiotami codziennego użytku, takimi jak otwieracze do butelek i długopisy.
