Termometry
Termometr to urządzenie medyczne służące do pomiaru i wyświetlania temperatury ciała. Pomiar ten może pomóc w zdiagnozowaniu gorączki, objawu wielu chorób lub infekcji. Istnieją różne sposoby mierzenia temperatury pacjenta i kilka typów termometrów, które postaramy się przedstawić w tym przewodniku. Warto więc zacząć od podstawowego pytania - jaki termometr wybrać? Kupując termometr, należy wziąć pod uwagę kilka ogólnych kryteriów, takich jak aplikacja, rodzaj termometru, komfort i higiena i oraz czy spełnia on podstawowe warunki bezpieczeństwa.
Pomiar temperatury można przeprowadzić analnie, ustnie, pod pachą, z ucha lub czoła. W zależności od danego przypadku, wybierzemy jeden punkt pomiaru zamiast innego. Niektóre termometry nadają się do określonych zastosowań - np. do zastosowań pediatrycznych. Istnieje kilka rodzajów termometrów medycznych, które można podzielić na dwie główne grupy - klasyczne analogowe modele szklane i elektroniczne. Termometry elektroniczne mogą być sondą lub działać na podczerwień (bezkontaktowe). Jeżeli chodzi o komfort pracy to termometry mogą mieć zarówno elastyczne, jak i sztywne końcówki. Niektóre są jednorazowe lub wielokrotnego użytku - jednorazowe końcówki są z pewnością bezpieczniejsze i bardziej higieniczne, a poza tym dzięki ich użyciu można uniknąć zarażenia się chorobą przez inn dodajmy chorą osobę, która mierzyła temperaturę przed nami.
W pediatrii końcówki mogą mieć kształt smoczków, aby ułatwić ich stosowanie u małych pacjentów. Termometry bezkontaktowe zapewniają większy komfort. Zawsze należy jednak zachować środki bezpieczeństwa i higieny. Nie zapominajmy jednak, że w zależności od typu i zastosowania termometry medyczne muszą spełniać określone środki bezpieczeństwa i higieny. Na przykład elektroniczne bezkontaktowe termometry na podczerwień nie wymagają czyszczenia po ich użyciu i dlatego są dużo bezpieczniejsze dla użytkowników domowych niż analogowe. A jakie parametry techniczne należy wziąć pod uwagę przy wyborze termometru medycznego?
Termometry - poradnik kupującego
Przy wyborze termometru w grę wchodzi kilka cech technicznych, takich jak prędkość wyświetlania danych pomiaru, dokładność, zakres i jednostka miary. Zapewne zwrócisz uwagę na łatwość i szybkość użytkowania. Niektóre modele elektroniczne oferują bardzo krótki czas reakcji. Mają także cyfrowy wyświetlacz do prostego i zwięzłego przeglądania pomiaru i wcześniejszych danych (historii pomiaru, jeśli dany termometr oferuje taką funkcję). Ciekawostką jest to, że termometry na podczerwień mają prawie natychmiastową prędkość odczytu. Niemniej ważna jest dla nas użytkowników dokładność pomiarów i niezawodność urządzenia. Otwarcie trzeba przyznać, że dokładność i niezawodność zależą od używanego punktu pomiaru temperatury i zgodnością czy postępujemy według instrukcji dołączonej do urządzenia.
Pomiar analityczny pozostaje najbardziej wiarygodny pod względem dokładności temperatury. Wszechstronność? Niektóre termometry są na tyle uniwersalne, że mogą być używane do różnych zastosowań dzięki zastosowaniu różnych końcówek. Mimo wszystko zakresy pomiaru temperatury mogą się różnić w zależności od wybranego przez nas modelu. Na ogół mieszczą się w zakresie od 35 stopni Celsjusza do 42 stopni Celsjusza - termometry wskazują temperaturę ciała w stopniach Fahrenheita (° F) lub Celsjusza (° C). W Stanach Zjednoczonych temperatury są mierzone w stopniach Fahrenheita, a w większości innych krajów, a więc także i w Polsce odczyt pokazywany jest w stopniach Celsjusza. Jakie są różnice między punktami pomiarowymi? Każdy punkt pomiarowy ma swoje zalety i wady. Temperaturę ciała można mierzyć doustnie, analnie, pod pachą, przez czoło lub przez ucho.
W przypadku sposobu analnego sondę termometru analogowego lub elektronicznego wprowadza się do odbytnicy. Ta technika jest najczęściej stosowana w przypadku niemowląt i bardzo małych dzieci. Zalety z jej stosowania są takie, że jest to najbardziej niezawodna i dokładna metoda, ponieważ podaje centralną temperaturę ciała. Wady? Z całą pewnością metoda ta nie jest niewygodna dla użytkowników . Wymaga to prawidłowego ułożenia dziecka ze względów bezpieczeństwa oraz odpowiedniej dezynfekcji końcówki termometru przy każdym użyciu. W przypadku zastosowania doustnego sondę termometru analogowego lub elektronicznego umieszcza się pod językiem pacjenta. Pacjent musi trzymać usta zamknięte i oddychać przez nos podczas wykonywania pomiaru. Zalety? Metoda ta jest łatwa w użyciu dla wszystkich użytkowników, z wyjątkiem niemowląt i małych dzieci, po prostu za bardzo się wiercą i wypluwają termometr z buzi. Wady? Ta technika jest mniej precyzyjna niż droga doodbytnicza.
Pomiar pozostaje wiarygodny tak długo, jak długo usta pacjenta są zamknięte podczas pomiaru temperatury. Po wypiciu lub jedzeniu należy odczekać 15 minut przed pomiarem temperatury. Termometr należy również dokładnie wyczyścić po każdym użyciu. Uwaga! Ze względów bezpieczeństwa termometr analogowy wykonany z tłuczącego się szkła nie może być używany do pomiarów ustnych u niemowląt i małych dzieci - w takim przypadku należy zamiast tego użyć termometru typu smoczek. W przypadku zastosowania pomiaru na czole można wykonać go za pomocą bezkontaktowego elektronicznego termometru na podczerwień lub za pomocą paska umieszczonego bezpośrednio na czole pacjenta. Zalety? Jest to szybka i dosyć prosta metoda w użyciu. Jest praktyczny, ponieważ nie powoduje dyskomfortu dla pacjenta. W przypadku termometrów na podczerwień można stwierdzić, że jest to najbardziej higieniczny termometr, ponieważ nie ma kontaktu z chorą osobą. Wady? Pomiar nie jest tak dokładny, jak w przypadku odbytnicy lub ucha.
W przypadku ucha - jak sama nazwa wskazuje - używany jest elektroniczny termometr douszny. Sonda jest umieszczona w przewodzie słuchowym. W tym przypadku można i lepiej (ze względów higienicznych) używać jednorazowych końcówek. Zalety? Jest to szybka i łatwa metoda w użyciu, ale ma i swoje wady. Technika jest niezawodna, ale potencjalna obecność woskowiny może zniekształcić wyniki. Konieczne jest również przestrzeganie instrukcji użycia, aby nie uszkodzić ucha. No i pozostaje termometr pachowy - chyba najbardziej popularny (niegdyś). Sondę termometru analogowego lub elektronicznego umieszcza się pod pachą użytkownika, dokładnie pośrodku. Następnie, użytkownik musi ponownie przyłożyć rękę do ciała. Zalety? Jest to łatwa w użyciu metoda. Wady? Jest to niezwykle zawodna i nie precyzyjna metoda pomiaru ze względu na przepływ powietrza pod pachą.
Termometry - dlaczego konwencjonalne szklane termometry są coraz rzadziej używane?
Analogowe termometry szklane mogą być używane z punktem pomiarowym odbytu, ust lub pachą. Kiedyś uważane za standard, teraz są używane znacznie rzadziej. Dzieje się tak z kilku powodów. Przede wszystkim pomiar, który jest wskazywany na wyskalowanej osi jest trudny do odczytania, a uzyskanie dokładnej temperatury użytkownika zajmuje często kilka minut. Termometry te mogą również łatwo pękać, ponieważ są wykonane ze szkła i nie można ich w żadnym wypadku używać doustnie u niemowląt lub u małych dzieci. Należy pamiętać, że termometry rtęciowe zniknęły prawie całkowicie z rynku (można je dostać wyłącznie na swego rodzaju targach lub chińskich portalach sklepowych) z powodu toksyczności rtęci. Zastąpiono je modelami zawierającymi mieszaninę galu, cyny i indu, które po podgrzaniu rozszerzają się w termometrze. Dlaczego jednak warto wybrać elektroniczny termometr cyfrowy?
Elektroniczne termometry są popularne ze względu na szybkość wyświetlania pomiarów i danych, a także prostotę ich obsługi. Niektóre modele mają również bezkontaktową technologię podczerwieni. Jeżeli chodzi o szybkość wyświetlania pomiarów i danych to termometry elektroniczne cieszą się większą prędkością wyświetlania pomiarów niż tradycyjne analogowe modele szklane. Niektóre termometry analne oferują bardzo szybki wyświetlacz cyfrowy, gdzie pomiar trwa około 20 sekund, co jest niezaprzeczalną zaletą na przykład podczas pomiaru temperatury u niemowlaka. Poza tym, łatwość obsługi. Elektroniczne termometry pozwalają na łatwy i czytelny odczyt pomiaru na cyfrowym wyświetlaczu. Gdy mierzona jest temperatura, sygnał dźwiękowy wskazuje użytkownikowi, że można już odczytać na ekranie wyświetlaną temperaturę. Modele bezkontaktowe na podczerwień to te termometry, które umożliwiają zdalny pomiar temperatury bez dotykania ciała użytkownika. Zalety? Modele te znacznie ograniczają ryzyko zarażenia się jakąś chorobą, co w naszych pandemicznych czasach powinno być bardzo istotne. Zapewniają lepszą higienę i bezpieczeństwo. Pozwalają zmierzyć temperaturę pacjenta bez przeszkadzania mu w zabawie lub wtedy, gdy śpi, co jest to szczególnie przydatne np. podczas mierzenia temperatury śpiącego dziecka. Wady? Pomiar temperatury jest generalnie mniej wiarygodny niż modele analogowe lub elektroniczne, a więc tzw. kontaktowe, ponieważ pomiar jest wykonywany „poza ciałem”. Są też droższe.
Najbardziej popularne (przynajmniej w ostatnim czasie) są termometry „mówiące” lub „głosowe”. W sklepach dostępne są modele bezkontaktowych termometrów elektronicznych, które odczytują temperaturę w czasie krótszym niż sekunda i posiadają funkcję głosową, gdzie urządzenie odczytuje pomiar nagłos, co jest niezwykle przydatne dla osób niewidomych i niedowidzących. Funkcja głosowa może być dostępna w kilku językach. Coraz popularniejsze są też tzw. inteligentne termometry, które można połączyć z aplikacją producenta np. smartfonie. Pozwala to mieć dostęp i wgląd do wcześniejszych pomiarów, a także zapewnia niemałą pomoc w diagnozie choroby. Niektóre modele termometrów są teraz wyposażone w technologię umożliwiającą ciągłą, zdalną kontrolę temperatury. Termometry tego rodzaju są szczególnie przydatne do monitorowania temperatury niemowląt bez konieczności budzenia ich, gdy te smacznie śpią. Modele te mają zazwyczaj postać plastra samoprzylepnego, który można przymocować do różnych części ciała (na czole, pod pachą itp.). “Łatka” jest połączona z aplikacją na smartfona, która odbiera dane przez połączenie Bluetooth.